Το σαλικυλικό οξύ, ένα β-υδροξυ οξύ (BHA), αποτελεί εδώ και πολύ καιρό βασικό στοιχείο στην περιποίηση του δέρματος λόγω των αξιοσημείωτων ιδιοτήτων του. Σε αυτό το κείμενο θα μιλήσουμε για την προέλευσή του, την ιστορική του σημασία, τις εφαρμογές του, τους ανθρώπους που μπορεί να ωφελήσει καθώς και για τις αντενδείξεις που σχετίζονται με το σαλικυλικό οξύ όταν το χρησιμοποιούμε κατά την περιποίηση του δέρματος.

I. Προέλευση και ιστορική σημασία:

Το σαλικυλικό οξύ στην φύση το βρίσκουμε στον φλοιό της ιτιάς, όπου ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά πριν από αιώνες. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τον φλοιό της ιτιάς για να ανακουφίσουν τον πόνο και να μειώσουν τον πυρετό, επωφελούμενοι εν αγνοία τους από τον πρόδρομο της σύγχρονης μορφής σαλικυλικού οξέος. Το σαλικυλικό οξύ απέκτησε εξέχουσα θέση τον 19ο αιώνα, όταν οι επιστήμονες την απομόνωσαν και την συνέθεσαν εργαστηριακά, γεγονός που μετέπειτα συνετέλεσε στην παραγωγή της ασπιρίνης. Αυτό σηματοδότησε την αρχή του πολύπλευρου ταξιδιού της, από την ιατρική έως την περιποίηση του δέρματος.

II. Πηγές

Το σαλικυλικό οξύ μπορεί να προέλθει φυσικά από φυτά· π.χ. από τον φλοιό ιτιάς, τα φύλλα γωλθέριας, τον φλοιό σημύδας κ.ά. Εναλλακτικά, μπορούμε να το συνθέσουμε σε εργαστήρια, εξασφαλίζοντας μια σταθερή και καθαρή μορφή για σκευάσματα περιποίησης της επιδερμίδας. Η φυσική εκχύλιση διατηρεί τη συνέργεια των συνοδευτικών ενώσεων (δεν είμαι σίγουρος ότι στέκει αυτό νοηματικά), ενώ η συνθετική παραγωγή επιτρέπει τον ακριβή έλεγχο του τελικού προϊόντος.

III. Εφαρμογές στην περιποίηση του δέρματος

Η χρήση του σαλικυλικού οξέος είναι ευρέως διαδεδομένη στα προϊόντα περιποίησης προσώπου λόγω των ισχυρών απολεπιστικών ιδιοτήτων που διαθέτει. Η λιπόφιλη φύση του του επιτρέπει να διεισδύει στους πόρους που είναι γεμάτοι με σμήγμα. Εισχωρώντας στους πόρους δρα αποτελεσματικά κατά της ακμής και  συντελεί στην ανανέωση των κυττάρων. Σε σκευάσματα περιποίησης δέρματος υπάρχει σε συγκεντρώσεις που κυμαίνονται από 0,5% έως 2%. Σκευάσματα με υψηλότερες συγκεντρώσεις προορίζονται κυρίως για επαγγελματική χρήση από δερματολόγους και εξειδικευμένους αισθητικούς.

IV. Ενδείξεις Σαλικυλικού Οξέος

Άτομα με δέρμα λιπαρό ή με τάση ακμής μπορούν να ωφεληθούν πραγματικά από τη χρήση σαλικυλικού οξέος. Η απολεπιστική του ικανότητα βοηθά στην αποφράξεις των πόρων, στην πρόληψη της ακμής και στη βελτίωση της υφής του δέρματος. Επιπλέον, μπορεί να ωφελήσει όσους έχουν ήπια έως μέτρια υπερμελάγχρωση, καθώς βοηθά στο ξεθώριασμα των μαύρων κηλίδων, προσδίδοντας έτσι έναν ομοιόμορφο τόνο στο δέρμα.

V. Προφυλάξεις και αντενδείξεις

Το σαλικυλικό οξύ προσφέρει πολλά οφέλη, συνιστάται παρ’ όλα αυτά προσοχή σε ορισμένα άτομα. Όσοι έχουν αλλεργία στην ασπιρίνη θα πρέπει να αποφεύγουν το σαλικυλικό οξύ, καθώς μπορεί να προκαλέσει έξαρση τέτοιων συμπτωμάτων. Συνιστάται στις έγκυες ή θηλάζουσες να συμβουλεύονται επαγγελματίες υγείας προτού ενσωματώσουν το σαλικυλικό οξύ στη ρουτίνα περιποίησης του δέρματός τους, καθώς η υπερβολική απορρόφηση μπορεί να εγκυμονήσει κινδύνους.

 VI. Συμβατά ενεργά συστατικά

- Νιασιναμίδη: Ο συνδυασμός σαλικυλικού οξέος με νιασιναμίδη μπορεί να ενισχύσει τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές του. Δρουν συνεργιστικά και ηρεμούν το ερεθισμένο δέρμα.

- Υαλουρονικό οξύ: Για να επιτύχουμε μια ισορροπημένη ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας, μπορούμε να συνδυάσουμε το σαλικυλικό οξύ με το υαλουρονικό, έτσι ώστε στα οφέλη που εξασφαλίζουμε από τις απολεπιστικές ιδιότητες του πρώτου να προστεθούν τα κέρδη που αποκομίζουμε από τις ενυδατικές ιδιότητες του δεύτερου.

- Βιταμίνη C: Συνδυάζοντας το σαλικυλικό οξύ με  την βιταμίνη C μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τόσο την ακμή όσο και την υπερμελάγχρωση και να αποκτήσουμε έτσι μια ομοιόμορφη και απαλή επιδερμίδα.

VII. Ασυμβίβαστα συστατικά

- Ρετινοειδή (ρετινόλη, τρετινοΐνη): Τα ρετινοειδή και το σαλικυλικό οξύ έχουν ισχυρές απολεπιστικές ιδιότητες, οπότε η ταυτόχρονη χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ξηρότητα και ερεθισμό. Συνιστάται να τα χρησιμοποιείτε μία ημέρα το ένα και μία ημέρα το άλλοή όπως προτείνουν επαγγελματίες περιποίησης δέρματος.

- Υπεροξείδιο του βενζολίου: Παρότι και το σαλικυλικό οξύ και το υπεροξείδιο του βενζολίου είναι αποτελεσματικά κατά της ακμής, η ταυτόχρονη χρήση τους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ερεθισμού. Εάν χρησιμοποιείτε και τα δύο, συνιστάται να τα εφαρμόζετε σε διαφορετικές ώρες της ημέρας.

VIII. Προϊόντα με σαλικυλικό οξύ

1. Flânerie: Moroccan Rosemary Salicylic Purifying Green Clay Mask: 

2. K18: Peptide Prep Detox Shampoo: 

3. Seed To Skin Tuscany: THE BLACK MAGIC Charcoal Oxygen Mask: